بازآفرینی نظام مفهوم و معنای طراحی باغ ایرانی در باغشهر ایرانی-اسلامی از طریق رویکرد باغ های تماتیک(موضوعی)

Authors

محمدرضا مثنوی

دانشیار معماری دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران فریبا وحیدزادگان

مدرس دانشگاه آزاد خوراسگان (اصفهان) گروه مهندسی طراحی فضای سبز

abstract

مفهوم باغ ایرانی در طی تاریخ به عنوان جوهره ای پویا برای تجلی فضایی متعالی در پارادایم های فکری و عقیدتی مختلف حضور یافته است. باغ ایرانی یک سیستم به هم پیوسته و چندسطحی است که جدای از ساختار اصلی باغ، یک حس تعلق و حس مکان ایجاد می کند؛ در نتیجه ایجاد باغ ایرانی با تقلید صرف از شکل ساختاری آن دیدی ساده انگارانه و تک بعدی خواهد بود. کهن-الگوی باغ ایرانی که در ارتباط کامل با زندگی روزمره و حیات پویای شهر حضور داشته و عنصر اساسی از ساختار طبیعی-مصنوع شهر را شکل می داده است متاسفانه از کالبد شهرهای معاصر امروزی رخت بربسته است. به منظور بازگرداندن باغ ایرانی به عرصه معماری و شهرسازی معاصر و انطباق آن با نیازهای نوین زندگی شهری، هدف این پژوهش ارائه راهکارهای بازیابی باغ ایرانی در تلفیق و ارتباط تنگاتنگ با کاربری های شهر امروزی ، به عنوان الگویی برای باغشهر ایرانی-اسلامی ،تحت عنوان ایده باغشهر تماتیک (موضوعی)، می باشد. لذا ابتدا به بررسی چگونگی استفاده از کهن الگوی باغ ایرانی بدون نیاز به تقلید صرف از شکل ساختاری و کالبدی آن در ترکیب با شهرهای امروز می پردازد؛ سپس چگونگی ادراک و شناسایی باغ توسط بیننده و حس مکان و لایه های معنایی آن را جهت بهره گرفتن از آن در طراحی سایر فضاها و محوطه های شهری مورد بررسی قرار می دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پاسارگاد، شهر یا باغشهر هخامنشی؟ بازآفرینی الگوی قدیمی‌ترین باغ ایرانی

پراکندگی آثار برجای‌مانده در دشت پاسارگاد، شناسایی و درک این مجموعه را به‌عنوان اولین پایتخت هخامنشیان دشوار می‌کند. یافته‌های باستان‌شناسی عمدتاً بر اجزا و بناها متمرکز بوده و ساختاری کلی ارائه نمی‌کند. تحقیق حاضر در ابتدا با بررسی اسناد تاریخی در کنار یافته‌های اخیر باستان‌شناسی سعی در اثبات وجود باغ به‌عنوان عامل پیونددهنده در محوطه پاسارگاد دارد. در گام دوم با تحلیل عناصر به‌جامانده مبتنی ب...

full text

بازشناسی مفهوم «آستانه» در باغ ایرانی

در سال‌های اخیر، توجه به ابعاد معنایی در کنار ابعاد کالبدی مطرح بوده است؛ به‌ طوری‌که از نظر بسیاری از صاحب‌نظران، نادیده انگاشتن این ابعاد باعث کاهش کیفیت فضاهای زندگی شده است. یکی از مفاهیمی که در اغلب مواقع، وجود نگاه ساده‌انگارانه باعث فراموشی ابعاد معنایی آن شده، مفهوم «آستانه» است. «آستانه» به عنوان یک مفهوم یا تنها یک کالبد، می‌تواند طیف وسیعی از معانی مرتبط با فضا و مکان را در برگیرد، ک...

full text

بازخوانی نظام معماری باغ ایرانی در باغ- فرش ایرانی با تأکید بر نظریه بوم‌شناختی ادراک محیط

In Persian culture, carpet is the most important formal image expression of “Garden”, next to its architectural manifestation. Nowadays, while the historical gardens have already been destroyed by nature or man and lack of documents is dominant, garden’s representation in garden-carpets enables researchers to study the history of Persian gardens. This paper, analyzes Persian g...

full text

طراحی باغ ایرانی، بازآفرینی منظر بومی تبریز

باغ ایرانی به عنوان یک میراث فرهنگی نتیجه ی تعامل سازنده بین انسان و طبیعت است. در این پژوهش طراحی باغ ایرانی به منظور باز آفرینی منظر بومی شهرهای معاصر (تبریز) متناسب با نیازهای زندگی امروزی انجام شد. روش بکار رفته در طراحی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و رجوع به اسناد و مدارک مربوط به بازخوانی باغ های قدیم ایرانی صورت گرفت. در این نوشتار ابتدا سیر تاریخی باغ سازی ایران در دوره های مختلف ب...

گشتالت در طراحی پلان باغ ایرانی

نظریة گشتالت از جمله مکاتب تأثیرگذار در قرن بیستم است که به معماری وارد شده است. با توجه به شیوة متفاوت توجه به ادراک در این مکتب، در بسیاری از مقالات به لزوم بررسی این سیستم ادراکی و نحوة عمل آن در طراحی توجه شده است؛ اما بیشتر آن‌ها درحد بررسی مبانی نظری گشتالت هستند و به حضور این مکتب در طراحی باغ‌های ایرانی توجه نکرده‌اند. به این ترتیب، این پرسش مطرح می‌شودکه آیا می‌­توان با این نظریه باغ‌ه...

full text

طراحی باغ مستوفی به سبک ایرانی

تهران بود و باغ‌هایش؛ تهران در دوره قاجار عرصه باغ‌های بسیاری بود که در ادامه الگوهای اصیل باغ ایرانی ساخته شده‌ بودند. ارتفاعات شمال تهران مملو از این باغ‌ها بوده است که با رشد روزافزون شهر در زیر سلطه ساختمان‌ها از بین رفته‌اند. باغ مستوفی‌الممالک در منطقه سه تهران که بخشی از آن به نام «باغ ونک» با وضعیت نسبتاً مناسبی از لحاظ پوشش گیاهی در اختیار شهروندان قرار دارد، از جمله باغ‌های بزرگ دوره ق...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی

جلد ۴، شماره ۱، صفحات ۲۷-۳۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023